Od Wójta Gminy Kleszczów do tureckich Mickiewiczów
Z KLESZCZOWA DO STAMBUŁU
W ubiegły czwartek w Muzeum Regionalnym w Bełchatowie, zgodnie z zapowiedzią miałem okazję wygłosić prelekcję dotyczącą naszego „ziomka” z Modrzewca, Konstantego Borzęckiego. Korzystając z okazji, w dzisiejszym wpisie, przedstawię Czytelnikom, jakie są związki dawnego Wójta Gminy Kleszczów z dwoma wybitnymi tureckimi poetami.
Otóż w latach 20-tych XIX w. Wójtem Gminy Kleszczów był Wincenty Borzęcki a jego żoną była Józefa z Kurczewskich.
Jednym z sześciu synów Wincentego i Józefy Borzęckich był Konstanty Borzęcki, uczestnik Powstania Wielkopolskiego 1848 r. który po upadku powstania wyemigrował do Turcji i tam zrobił karierę wojskową dochodząc do stopnia generała.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Konstanty_Borz%C4%99cki
Synem Konstantego Borzęckiego i jego tureckiej żony Saffet był Enver, który należał do ścisłej elity Imperium Osmańskiego i z polecenia sułtana wykonywał różne zadania w różnych częściach świata, m.in. w Austrii, Grecji, Kubie, Stanach Zjednoczonych i w Chinach. Bardzo interesował się sprawami polskimi a polska prasa pisała o nim bardzo pochlebne artykuły.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hasan_Enver_Pasha
Często jest mylony z Izmailem Enverem a syn Konstantego Borzęckiego to Hasan Enver
Najstarszą córką Envera i jego pierwszej żony Leyli Hanin była Ajsze Dżelile, która uchodziła za jedną z najpiękniejszych kobiet Stabułu. Była jedną z pierwszych artystek malarek w Turcji. Jej obrazy wiszą do dnia dzisiejszego w galeriach kilku tureckich miast.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Celile_Hikmet
Synem Ajsze Dżelile był Nazim Hikmet Ran, jeden z najwybitniejszych tureckich poetów, znany również w Polsce. W młodości zadał się z komunistami i przez to wiele lat przesiedział w więzieniu, gdyż w Turcji głoszenie komunizmu było ustawowo zakazane. Gdy został powołany do służby wojskowej, uciekł z Turcji i schronienie znalazł w Polsce jako Nazim Hikmet Ran Borzęcki. Zmarł w roku 1963 w Moskwie i tam spoczywa na cmentarzu Nowodziewiczym. Popularność jego poezji wciąż rośnie. Niektóre źródła podają, że jego związek z Konstantym Borzęckim polega na ty, że jego trzecia żona Munewer ( takie samo imię miała ciotka Nazima) była prawnuczką Konstantego. To prawda ale tylko częściowa, bo Nazim Hikmet Ran był również prawnukiem Konstantego Borzęckoego.
https://tr.wikipedia.org/wiki/N%C3%A2z%C4%B1m_Hikmet
Drugą córką Envera była Munewer. Synem Munewer był Oktay Rifat, również bardzo ceniony w Turcji poeta, niestety w Polsce nieznany. Mężem Munewer a zarazem ojcem Oktaya Rifata był Samih Rifat, który był wnukiem Polaka Hurszida ale polskiego nazwiska Hurszida nie udało się ustalić. A więc Oktay Rifat ma podwójnie polskie pochodzenie. Był prawnukiem Konstantego Borzęckiego oraz prawnukiem Hurszida, który również przybył do Turcji jaki polski emigrant. Oktay Rifat nie był postacią tak kontrowersyjną jak jego kuzyn Nazim Hikmet Ran. W swojej twórczości poetyckiej nieustannie poszukiwał nowych środków wyrazu. Każdy jego tomik poezji różnił się stylem od poprzedniego.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Oktay_Rifat
Uwaga: do każdego powyższego linku z Wikipedii można sobie wybrać język polski.
PODSUMOWUJĄC: Jakie są związki dwóch wybitnych poetów tureckich z Kleszczowem?
Nazim Hikmet Ran i Oktay Rifat są praprawnukami Wincentego Borzęckiego, dawnego Wójta Gminy Kleszczów.
Syn Wincentego Borzęckiego, Konstanty pozostawił po sobie w Turcji jednego syna Envera (drugi syn Ali Sejfi zmarł w dzieciństwie) i ośmioro wnuków z których pięcioro było muzułmanami a troje katolikami. Obecnie zamieszkałych w Turcji potomków Wincentego Borzęckiego, Wójta Gminy Kleszczów już nikt nie jest w stanie policzyć.
Jarek
jarczeslaw@tlen.pl
Komentarze
Prześlij komentarz