Bramborki to po kucowsku kartofelki
Na zimu se ti bramborki vid euava, na
jaro se sadi.
Po
wysiedleniu Woli Grzymalinej, następną wioską do wysiedlenia był Kuców. I cały
Kuców, podobnie jak Wola był zlokalizowany na węglu, czyli w samym centrum
działalności kopalni. Przed samym wysiedleniem w Kucowie zjawił się profesor
Karol Dejna z Uniwersytetu Łódzkiego i dzięki temu mamy obecnie do dyspozycji
wspaniały dokument dotyczący specyficznego słownictwa jakim posługiwali się mieszkańcy
Kucowa, którzy byli w większości z pochodzenia Czechami wyznania
ewangelickiego. Profesor Dejna przebadał dokładnie historię osób pochodzenia
czeskiego w Gminie Kleszczów i dlatego wiemy już w jakich okolicznościach w
roku 1818 Czesi przywędrowali do Kucowa. Profesor dokonując badań przeprowadził
liczne wywiady z mieszkańcami Kucowa, Folwarku i Żałobnicy, m.in. z Józefem
Pośpieszył, Alfredem Pośpieszył, Lidią
Sztrankową, Eugenią Pośpieszyłową, Karolem Mundiłem, Pawłem Sztrankiem,
. Owocem pracy profesora Dejny jest Słownik Gwary Czeskiej Mieszkańców Kucowa. A
oto kilka przykładów:
drżet to trzymać
fachnout – uderzyć
hamba – wstyd
jałowicka – jałówka
magister -
aptekarz
krasnice – drożdże
Niektóre
wyrażenia stosowane w Woli Grzymalinej były również zaczerpnięte od Czechów z
Kucowa (ewentualnie mogło być na odwrót). Pamiętam, że na dłuto mówiło się
śtamajza, a na stary typ maszyny do młócenia zboża mówiło się targanka. Te dwa
wyrazy występują w Słowniku Gwary Czeskiej Mieszkańców Kucowa.
Kończę
pisanie, bo już czas obiadu i bramborki
mi stygną. A do tego pieczona husa
albo inna gazina. W moim wieku należy
się dobrze odżywiać. Na samych suchych houskach
i herinkach daleko nie pociągnę.
Jarek
W niedalekiej
przyszłości zamierzam napisać artykuł z którego będzie wynikało jak w Woli
Grzymalinej w maju każdego roku było niezbędne posiadanie radia, koniecznie
zasilanego z baterii. Temat do przemyślenia. Dlaczego akurat w maju i dlaczego
na baterie?
Wspaniały dokument i można wiele sobie przypomnieć jak to było w Kucowie z tymi Czechami.
OdpowiedzUsuń