Anna Walewska herbu Pierzchała

 Historia to wydarzenia, miejsca i ludzie. Bohaterką dzisiejszego opracowania jest postać niezwykle ważna dla Gminy Kleszczów a jednocześnie w dużej mierze zapomniana. Przed kilkoma dniami, dokładnie 3 września 2024 r. minęła dwusetna rocznica zgonu 67-letniej wówczas dziedziczki i fundatorki budowy Kościoła w Łękińsku Anny Walewskiej. Wielu z nas, a w tym piszący te słowa było w tym kościele ochrzczonych, przystępowało do Pierwszej Komunii Świętej oraz bierzmowania. Autorem opracowania jest Stanisław Hejak, któremu w imieniu własnym oraz wszystkich Czytelników bloga serdecznie dziękuję za przypomnienie postaci Anny Walewskiej. Do opracowania dołączony jest portret bohaterki oraz akty zgonu Anny Walewskiej z roku 1824 i Jej męża Jana Tarnowskiego z roku 1816. Co ciekawe, w obydwu aktach zgonu widnieje określenie „Urząd Stanu Cywilnego Gminy Wola Grzymalina”. Nie wiem, jak to rozumieć. Czyżby w tamtym czasie Wola Grzymalina była siedzibą Gminy?

                                       Anna Walewska

Ciekawa postać rodu szlacheckiego związana węzłem małżeńskim z Bogumiłem Pstrokońskim. W pierwszej dekadzie miesiąca września bieżącego roku minęła dwusetna rocznica śmierci. Niezwykle barwna i ciekawa pozytywna postać naszej małej ojczyzny, jaką była parafia. Zapisana złotymi zgłoskami. Fundatorka nowego kościoła rzymsko- katolickiego z lokalizacją na swojej posiadłości w Łękińsku. Według starych archiwalnych zapisów tereny w pobliżu istniejącego drewnianego kościoła w Woli Grzymalina były zawodnione i zabagnione. Nie nadawały pod zabudowę. Krążące dokumenty pomiędzy dworem szlacheckim, a ówczesną Kurią łowicką w 1816 roku pozwoliły ziścić marzenia dziedziczki z drugiego małżeństwa Anny Tarnowskiej . Nie doczekał tego jej małżonek. Jan Tarnowski zmarł w marcu 1816. W tym miejscu należy dodać, wtedy jeszcze należeliśmy do Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Diecezja włocławsko- kaliska została utworzona na mocy Bulli Papieskiej z terenów wspomnianej archidiecezji w połowie 1818 roku i dotrwała do 1925.

Kościół w Łękińsku został wybudowany w latach 1817 – 1822. Służy wiernym do dnia dzisiejszego.

Kilka zdań o samej fundatorce. Anna Walewska z Walewic h. Pierzchała ( Kolumna ) ur. 27 lipca 1757 roku w rodzinie szlacheckiej. Rodzicami byli Konstanty Walewski i Franciszka Siemieńska h. Leszczyc. Nazwisko Siemieński występuje wśród szlachty w Woli Grzymalina w wieku XVIII. Wizytacja biskupia z dnia 2 kwietnia 1729 roku opisuje Krystyna Siemieńska z d. Małachowska z pomocą ówczesnego proboszcza Bartłomieja Fiszczyńskiego z własnych środków wyremontowała całą świątynię oraz zbudowała kaplicę na cześć Matki Boskiej Różańcowej. Dominikanie z Piotrkowa zaprowadzili bractwo różańcowe. Uwzględnione jest też imię jej męża –Maciej. W latach sześćdziesiątych występuje nazwisko dziedzica Macieja Siemieńskiego. Natenczas nie udało ustalić koligacji rodzinnych Franciszki Siemieńskiej matki Anny Walewskiej z Siemieńskimi z Łękińska

W połowie lat siedemdziesiątych Anna Walewska zawiera związek małżeński z Bogumiłem Pstrokońskim h. Budzisz ( Paparona ). W tym małżeństwie urodziła się czwórka dzieci. Najstarszym był Ignacy rocznik 1776, Feliks z 1778 roku. Bogumił Pstrokoński zmarł 22 grudnia 1789 roku w Rembieszowie parafia Strońsko w wieku 45 lat, miecznik piotrkowski. Dzieckiem Ignacego i Kunegundy z d. Ostrowska jest Adam ur. 29 grudnia 1802 roku w dworze Rembieszów parafia Strońsko. To właśnie Adam w latach późniejszych zostaje sukcesorem dóbr Łękińsko. Adam nie miał potomka w linii męskiej. Jego córki powychodziły za mąż i zostały przy nazwiskach swoich mężów. Nazwisko Pstrokoński po śmieci Adama praktycznie zanikło.

Jedna z córek została ochrzczona 25 sierpnia na Jasnej Górze w przededniu własnego ślubu.

Anna Walewska zmarła 3 września 1824 roku. Ma nekrolog w Kurierze Warszawskim.

Po zmarłej zostały dobra ziemskie Łękińska z przyległościami. Rozpoczęta została batalia o schedę.

Gazeta „Korrespondent” donosił.

R.1836

Nr 139 s.2, nr 153 s.1. Licytacja dzierżaw dóbr Łękińsko

R. 1838

Nr 140 s.3, nr 154 s.4. Licytacja dzierżaw dóbr Łękińsko

Powyższy tekst zawiera pojedyncze fragmenty z mojego opracowania dotyczącego zacnego rodu Pstrokońskich - szlachty ziemi sieradzkiej.

Stanisław Hejak

Jarek

jarczeslaw@tlen.pl